ބާރަށް ދުއްވުން

 

ދިރާސާތަކުން ދައްކާގޮތުގައި ބާރަށް ދުއްވުމަކީ ޒުވާން ސިކުނޑިތައް ކުރާހިތްވާ ކަމެކެވެ. މިޢަމަލުގެ ސަބަބުން އެތަކެއް ފުރާނައެއް ނެތި ގޮސް ޖިސްމަށާއި މުދަލަށް ލިބޭ ގެއްލުންތަކުގެ ސަބަބުން، މިއީ މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި ތަރައްޤީވަމުން އަންނަ ޤައުމުތަކުންވެސް ފާހަގަކުރެއެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގައިވެސް ބާރަށް ދުއްވުން މިއަދު މިވަނީ އިޖުތިމާޢީ އަދި އަހުލާޤީ މައްސަލައަކަށް ވެފައެވެ. ނޫސްތަކުގެ ސުރުޙީތަކުން މިކަން ޝައްކެތް ނެތް މިންވަރަށް ސާފުވެއެވެ.  

ޓްރެފިކް މެނޭޖްމަންޓަށް އަދި މަގުމަތީ ސަލާމަތަށް މިއަދު ދިވެހިރާއްޖޭގައިވެސް އޮތް އެންމެ ބޮޑު ހުރަހަކީ ބާރަށް ދުއްވުމެވެ. މިފަދަ ނުރައްކާތެރި އެސިޑެންޓްތައް އަޅުނަޑުގެ އަމިއްލަ ލޮލުން ތަޖުރިބާކޮށް އެކަމުގެ ހިތި ނަތީޖާ ދުށީމެވެ. ބާރަށް ދުއްވުމުގެ ސަބަބުން، ޕާކު ކޮށްފައި ހުންނަ އުޅަނދުތަކުގައި ޖެހި ޒުވާނުން ވިއްސި ވިހާލިވެގެންދާ މަންޒަރުތައް ބެލުމަކީ ހިތަށް ކުޅަދާނަ ކަމެއް ނޫނެވެ. ރާއްޖޭގައި ވެހިކަލްތައް މޮޑިފައިކޮށްގެން "ޒަމާނީ އަޑުތައްކަމުގައި ބެލެވި" އެކި އަޑުތައް ނެރެ އެއްޤަމު އުޅަނދު ދުއްވާތާ އަހަރުތަކެއްވީއެވެ. އެކަކު އަނެކަކު ވާދައަށް މިކަންތަކުގައި އުޅޭ މަންޒަރުތައް ފެނެއެވެ. ސްޕީޑު ޗޮއިސް އަކީ ތަބީޢީ ގޮތުން ދުއްވާ މީހާގެ އިހްތިޔާރު ގައި އޮންނަ އެއްޗެކެވެ. އަދި މިކަމަށް، ޢާއިލާގެ މެމްބަރުންނާއި، ރަހްމަތްތެރިންގެ ނުފޫޒު އިންތިހާއަށް އޮވެއެވެ.  އެކްސިޑެންޓުތައް ދިމާވާ އެންމެ ބޮޑު އެއްސަބަބަކީ، އާންމުކޮށް ދުއްވާ ސްޕީޑު ލިމިޓަށްވުރެން ހަތަރު ގުނަ ދުއްވާ ސްޕީޑު ބާރުވުމެވެ.

ސްޕީޑު ލިމިޓްގެ ޗޮއިސް އަކީ ތިމާގެ އިހްތިޔާރެއްގެ ގޮތުގައި ދެކޭ ދެކުން ބަދަލުކުރަންޖެހެއެވެ. އެއީ ޤާނޫނީ ޒިންމާއެއްގެ ގޮތުގައި ދެކެން ޖެހެއެވެ. އަދި ޓްރެފިކް މެނޭޖްމަންޓުގެ އުޞޫލުތަކާއި ޤަވާޢިދުތަކަށް އިހްތިރާމްކުރަން ޖެހެއެވެ. މަޑުން އުޅަނދު ދުއްވާ މީހުންނަކީ "މިޒަމާނުގެ ފެޝަން" ނޫންކަމަށް ދެކޭ ދެކުންވެސް ބަދަލުކުރަންޖެހޭ ވަގުތު އަތުވެއްޖެއެވެ. މަޑުން އުޅަނދު ދުއްވާ މީހުންނަކީ ނަފުސަށް އޮންނަ އިތުބާރު ކުޑަ މީހުންނެއް ނޫނެވެ. އެމީހުންނަކީ އެހެނިހެން ނަފުސުތަކަށް އިތުބާރު ކުރާ ، އިހްތިރާމް ކުރާ މީހުންނެވެ.

މިކަމަށް އޮތް އެންމެބޮޑު ހައްލަކީ ކެތްތެރިކަން އިސްކުރުމެވެ. ޒަރޫރީ ހާލަތެއްގައި މެނުވީ ބާރަށް ނުދުއްވުމެވެ. މިފަދަ ކަންކަން އިސްލާހުކުރަން ހަރުކަށި ފިޔަވަޅު އަޅަންޖެހެއެވެ. ސަރުކާރަކަށް އެންމެ ފަހުންކުރެވޭނެ އެއްކަމަކީ، އެތެރެ ކުރާ އުޅަނދުތަކުގެ އިންޖީނުތަކުގެ ސްޕީޑު ލިމިޓް ކުރުމެވެ. ސުވަރުގޭގެ ދޮރު ލައްޕާތީ، މާއަވަހަށް ބާރަށް ދުއްވަންޖެހޭ އެއްވެސް ސަބަބެއް ނެތެވެ. ކަންކަން އިސްލާހުކުރަން ތިމާގެ އަމިއްލަ ނަފުސާއި ހަމައިން ފަށާށެވެ.

Strengthening SOEs Governance Annual Governance Review

Corporate Code of Governance in compliance form was established in the year 2019 and were encouraged for all SOEs to follow the code in operations. It is quite important to harmonize and to set standards in running SOEs so that accountability and reporting with transparency is advocated at large. For efficiency enhancement Individual Goals shall be aligned well against Corporate Strategic goals.

It is a pride to announce that after CG code implementation, SOE sector total governance score has been gradually increasing though there are some bottlenecks in the implementation process. Some of the KPIs in the Governance Review has been reaching closer to 80% which in fact depicts the level of improvements in the relevant KPIs.

To enhance the Governance, Top Management commitment is utmost needed. Desired level of knowledge and talent shall be created in the HR pool of the organization through cultivating a learning and Development culture internally. Familiarization programs for international standards and best practices shall be in place periodically. Transparency shall be promoted unanimously. Some of the strategic directions in terms of achieving Governance by PCB includes

• Board Strategy Training
• Effective Company Secretary Training
• Harmonization of CG code with CMDA
• Implementation of Governance Review Tool 2.0
• Harmonization of HR in SOEs