ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރަސްކަމާއި ވެރިކަމުގެ ތާރީޚްގެ ތެރެއިން . . .

މުހައްމަދު ޢިމާދުއްދީން 6 ވަނަ ރަސްގެފާނު

މުހައްމަދު ޢިމާދުއްދީން 6 ވަނަ ރަސްގެފާނު

މުހައްމަދު ޢިމާދުއްދީން ރަސްގެފާނު 6 ވަނަ ރާއްޖޭގެ ވެރިކަން ކުރައްވާފައިވަނީ މީލާދީ ސަނަތުން 1893 ން 1903 އަށެވެ. އާންމުންގެ ތެރެއަށް އެ ރަސްގެފާނު މަސްހޫރުވެފައިވަނީ ހާޖީ ޢިމާދުއްދީނުގެ ނަމުންނެވެ. މި ރަސްގެފާނަކީ ހަސަން ޢިއްޒުންދީން ރަސްގެފާނާއި އަންނަބީލާ މާންދޫގެ ދީދީ ގެ ކައިވެންޏަށް ލިބިލެއްވި ބޭކަލެކެވެ. ހަސަން ޢިއްޒުންދީން އަކީ މުހައްމަދު ޢިމާދުއްދީން 4 ވަނަ ރަސްގެފާނުގެ ބޭކަލެކެވެ. މުހައްމަދު ޢިމާދުއްދީން 6 ވަނަ ރަސްގެފާނު ރާއްޖޭގެވެރިކަމުގެ ކޮއިލުގައި އިށިއިނީ 20 ޖުލައި 1893 ވީ ބުދަ ދުވަހުއެވެ. މި ރަސްގެފާނު ވެރިކަމަށް އައި ދުވަސްވަރުގެ ކުރީކޮޅު، ބޮޑުވަޒީރުގެ މަޤާމު ފުރުއްވަމުން ގެންދެވީ އަތިރީގޭ އިބްރާހިމް ދީދީ އެވެ. އިބްރާހިމް ދޮށިމޭނާ ކިލެގެފާނުގެ ލަޤަބު އަތިރީގޭ އިބްރާހިމް ދީދީ އަށް އެރުވުނެވެ. ރަސްކަމުގެ ތަހުތުގެ 8 ވަނަ އަހަރުގައި ޙައްޖުގެ މަތިވެރި އަޅުކަން އަދާކުރުމަށްޓަކައި ފުރަމާލެ ދޫކޮށް ރަސްގެފާނުގެ ޢާއިލާ ބޭފުޅުންނާއި އެކު (މަންމާފުޅު  މާންދޫގެ ދޮށިމަނިއްޕުޅު، އަނބިކަބަލާއި އަދި ދަރިކަލު) ދަތުރު ފެއްޓެވިއެވެ. އެއީ 1901 ވަނަ އަހަރުގެ ޑިސެމްބަރުމަހުގެ މެންދުރު ފަހުގެ ވަގުތެއްކަމުގައި ބުނެވެއެވެ. އަދި އެދުވަސްވަރު ވަނީ މުސްލިމުންގެ ބަރަކާތްތެރި ރަމަޟާން މަސް ކުރިމަތިވެފައެވެ. މި ޝާހީ ދަތުރު ކުރައްވާފައިވަނީ މާލޭ އަށް ވިޔަފާރި މުދާ އުފުލަން ބޭނުންކުރާ ކުޑަ އުނޅަދެއްގައެވެ. ޙައްޖުގެ މަތިވެރި އަޅުކަމަށްފަހު، ޝާހީ ޢާއިލާ މާލެއަށް އައިސްފައިވަނީ 22 މެއި  1902 ވީ ބުރާސްފަތިދުވަހުއެވެ. ޝާހީ ޢާއިލާ މާލެއަށް ފައިބާފަވަނީ ޖެހިގެން އައި ހުކުރު ދުވަހުގެ ހެނދުނުގެ ވަގުތެއްގައި އެވެ. 1902 ވަނަ އަހަރުގެ ނޮވެމްބަރު މަހުގައި، މިޞްރުގެ އަންހެން އަންހެން ބޭކަނބަލަކާއި ކައިވެނިބައްލަވާ ގަތުމަށް މިޞްރަށް ރަސްގެފާނު ދިޔަ އެވެ. މި ކައިވެނި ދިވެހި ތާރީޙްގައި ލިޔެވިގެން ދިޔައީ މިޞްރުގެ ސުއިޒު އަވަށުގެ އަންހެނަކާއި ދިވެއްސަކު ކުރި އެންމެ ފުރަތަމަ ކައިވެންޏަށެވެ.   ރަސްކަލެއް ރާއްޖޭގެ ތަހުތުގައި ގިނަދުވަސްތަކެއްވަން ނެތި ގޮސްފާނެތީ، ރަސްގެފާނު މުހައްމަދު ޝަމްޝުއްދީން 3 ވަނަ ދިވެހިރައްޔިތުން ރަސްކަމަށް 12 މާރޗް 1903 ވަނަ ދުވަހު އައްޔަންކުރެވުނެވެ.

މުހައްމަދު ޢިމާދުއްދީން 6 ވަނަ ރަސްގެފާނު ނިޔާވީ، 30 ސެޕްޓެމްބަރު 1932 ގައި މިޞްރުގައެވެ. މި ރަސްގެފާނު ރާއްޖޭގެ ވެރިކަން 9 އަހަރާއި 7 މަހާއި 21 ދުވަހު ކޮށްފައިވެއެވެ.